تعریف گابیون:

گابیون ها قفسه هایی توری هستند که داخل آن ها با قلوه سنگ یا سنگ های ریز و درشت پُرشده است. این قفسه های توری را با نام های گابیون(واژه ای ایتالیایی بمعنای قفس بزرگ)، قفس توری، تورسنگ، و درقدیم به نام سَلِّه انداز شناخته میشدند.

از گابیون ها اولین بار برای کاربردهای نظامی، بعنوان سنگر، استفاده میشده است. اما قدمت استفاده از این قفس های پراز سنگ به قبل تر میرسد، درمصرباستان از قفس های چوبی بزرگ پُراز گِل و سنگ درمکان هایی که احتمال وقوع سیل و طغیان رودخانه بوده است استفاده میشد.

ظاهر امروزی تورسنگ ها رامیتوان ترکیبی از تکنولوژی درکنار سنت دانست، چراکه امروزه با استفاده از تکنولوژی روز و مواد جدید درکنار روش های قدیمی، این قفس های توری بطورگسترده مورداستفاده قرارمیگیرند.

 

کاربرد گابیون ها:

از تورسنگ ها میتوان درموارد زیادی استفاده کرد. برای نمونه:

بعنوان سد، آب بند یا سیل گیر درکنار رودخانه ها بمنظور حفاظت و جلوگیری از فرسایش خاک.

بعنوان نرده، حصار یا دیوار وحتی برای موارد تزئینی، فنس کشی و حفاظت از دیوارها و شیب های سست و لغزنده ی سنگی، کف بندی آبراهه ها، حفاظت دربرابر سنگ های متمرکز(مهار توده های سنگی) در راه سازی.

و درساختمان سازی درجهت استحکام بخشی به بناها و خاک های سست، طراحی ساختمان بااین سازه ها بطورکامل تادکوراسیون وتزئین نمای خارجی ساختمان ها ومجتمع های مسکونی و تجاری وحتی برای زیباسازی شهری از تورسنگ ها استفاده میشود.

 

جنس گابیون ها:

ازگابیون ها یاتورسنگ ها در امورنظامی، راه سازی، ساختمان سازی، شهرسازی و... فراوان استفاده میشود. از مهم ترین ویژگی هایی که یک تورسنگ باید داشته باشد، مقاومت بالا دربرابر زنگ زدگی و همچنین استحکام بالا است. شبکه های فلزی گابیون ها، دارای دو نوع فلزی و روکش دار هستند، که البته نوع روکش دار این توری ها چندان رایج نیست.

توری های گابیون ها درظاهر بسیارشبیه به توری های مرغی هستند، اما در مشخصاتی نظیر جنس، ابعاد رول، مفتول و چشمه بافت بایکدیگر تفاوت های عمده ای دارند.

جنس توری هایی که درساخت گابیون ها استفاده میشود، اغلب از مفتول های گالوانیزه میباشد. ولی از شبکه های توری پلاستیکی هم بعلت ارزان بودن و شکل پذیری ساده و آسان برای آرماتوربندی و صاف کردن خاک ها و ماسه های لغزنده در زیربتن و تقویت خاک های سست استفاده میشود. چشمه قفس های توری گابیون ها، اغلب بصورت 6ضلعی هستند و ابعاداین چشمه ها بستگی به ابعاد سنگ های مورداستفاده در داخل توری ها دارد. داخل قفس های توری گابیون ها را میتوان بامصالح مختلفی ازجمله قلوه سنگ ها، شن و ماسه و خاک و حتی سنگ های تزئینی پرکرد.

 

مزایای استفاده از گابیون ها:

  • قابل استفاده در کاربردهای سازه ای(کف بندی آبراهه ها) و غیرسازه ای(موارد تزئینی)
  • سهولت کاربرد و قابلیت شکل پذیری بالا
  • برخورداری از خواص مکانیکی مطلوب باتوجه به استفاده از مفتول هایی با جنس گالوانیزه
  • استفاده از مصالح پُرکننده ارزان قیمت و دردسترس(سنگ، شن، ماسه و...)
  • عدم نیاز به حفاظت خاص فیزیکی
  • عدم نیاز به نیروی ماهر کاری جهت نصب و راه اندازی
  • مقاومت مطلوب دربرابر رطوبت و شرایط مختلف محیطی
  • مقرون بصرفه بودن ازلحاظ اقتصادی

 

آموزش گابیون بندی و نحوه بستن آن:

 

1) متصل کردن اجزا به یکدیگر:

تمامی سیم های مصرفی درساخت گابیون ها مخصوصا سیم های روکش دار، باید درترکیب شیمیایی خود، دارای روی باشند تابتوانند خواص فیزیکی و شیمیایی مناسب هرمحیط را ازخود ارائه دهند، که دراین میان سیم های روکش دار PVC بهترین گزینه بحساب میآیند.

بطورکلی باید باتوجه به نوع استفاده از گابیون، ازمفتول مناسب آن استفاده شود. ظاهر گابیون ها بخصوص درموارد تزئینی اهمیت ویژه ای دارد و بهتراست که برای اتصال پنل جلویی قفس توری به قسمت های دیگر، از مفتول های روکش دار شکل داده شده استفاده نمود.

 

2) استفاده از ژئوتکستایل در ساخت قفس های توری:

ژئوتکستایل ها؛ پارچه هایی چندلایه ازجنس پلی استایرن یا پلی پروپیلن هستند که باسایر ترکیبات پلیمری، جهت تقویت این پارچه ها، ترکیب شده اند. از این پارچه های مخصوص (ژئوتکستایل ها) جهت جداسازی، بهبودخواص، افزایش مقاومت و حفاظت سازه موردنظر که درتماس با خاک و زمین است، استفاده میشود.

دلایل مهم استفاده از ژئوتکستایل ها در ساخت گابیون ها: جداسازی بین سطوح مختلف ـ فراهم کردن زیرسازی مناسب ـ ایجاد دیواره های محافظ و کنترل فرسایش سطح زیرین ـ توانایی ایجاد زهکشی مناسب درسطوح عمودی و ستون ها ـ نگهداری سازه در بستری مناسب و کاهش ضایعات ـ افزایش استحکام و ثبات مفتول ها و سیم های مصرفی ـ افزایش استحکام بستر و زیرساخت خاکریزها و همچنین شیب ها.

ژئوتکستایل ها باتوجه به توانایی بالا درفیلتر و جداسازی سطوح مختلف باجنس های متفاوت درکف تورسنگ ها استفاده میشوند. ژئوتکستایل ها انواع مختلفی دارند که باتوجه به نوع کاربری و کارکرد تورسنگ موردنظر، انتخاب و استفاده میشوند.

 

3) استفاده از سنگ های مناسب:

درساخت تورسنگ ها، تامین سنگ موردنیاز باکیفیت مناسب، درجه بندی و تناژ موردنظر، تمیزی، زیبایی(بخصوص درکاربردهای تزئینی و نماهای ساختمانی)، استحکام مناسب(جهت خردنشدن سنگ ها بامرورزمان ویا تنش های فشاری پائین)، و اندازه متناسب باقفس توری گابیون، ازجمله نکاتی است که بایدبه آن توجه کرد.

 

4) ساخت قاب برای گابیون ها:

استفاده از قاب درساخت تورسنگ ها، موجب یکسان سازی و هم ترازی سطوح افقی و عمودی، جلوگیری از تورم و شکم کردن سازه درزمان سنگ ریزی و جلوگیری از افزایش وزن سازه و نماسازی زیباترمیشود.

 

5) آماده سازی زیرساخت و فونداسیون گابیون ها:

فونداسیون و زیرساختی که تورسنگ ها روی آن قرارمیگیرند باید کاملا صاف و هموار و عاری از هرگونه آلودگی و پوشش گیاهی باشد. همچنین سطح زیرفونداسیون جهت جلوگیری از نشست زمین براثر عوامل مختلف مانند بارش باران و یا وزن تورسنگ، باید کوبیده شده باشد.

 

دیوار گابیون:

دیوارهای تورسنگی یا گابیونی یکی از انواع پرکاربرد و پرطرفدار استفاده ازاین محصول است. ازدیوارها ابتدا بعنوان نگهدارنده و بعدها بعنوان نگهدارنده و جداکننده استفاده میشد. بعدها بعنوان عنصری دکوراتیو وصرفا برای زیبایی نیز مورداستفاده قرارگرفت. امروزه از دیوار حتی بعنوان سیل بند درنزدیکی رودخانه ها و دریاها استفاده میکنند.

دیوارهای گابیونی، علاوه بر زیبایی و مقاومت بالا، مقرون بصرفه نیزهستند. فراوانی و دردسترس بودن مواداولیه ساخت، قابلیت شکل پذیری فراوان و... ازجمله مواردی است که استفاده ازاین محصول را موردتوجه قرارمیدهد.

 

گابیون های اطراف رودخانه ها یا سیل بندهای تورسنگی:

از تورسنگ ها برای تثبیت دیواره های رودخانه ها، آبراهه ها وحتی دیواره های مخازن استفاده میشود. استفاده از تورسنگ ها علاوه بر حل مشکلات ناشی ازفرسایش خاک و تثبیت خاک و زمین های زیرآن موجب افزایش استحکام منطقه موردنظر میشود. علاوه براین ها زیبایی خاص و طبیعی خودرا نیز دارد.

 

جمع بندی:

گابیون ها یا همان تورسنگ ها از زمان های قدیم برای مصارف مختلف و بانام های مختلف استفاده میشده است. تورسنگ ها از دوجزء اصلی توری فلزی و سنگ تشکیل شده اند. جنس مفتول های استفاده شده درساخت قفس های توری معمولا از گالوانیزه یا PVC و در دونوع روکش دار و بدون روکش میباشد که این مفتول ها باید استحکام بالا داشته و دربرابر خوردگی مقاوم باشند. اتصالات درقفسه های توری گابیون ها باید سالم و استاندارد باشند، و ازانواع سنگ ها بسته به موردمصرف برای پرکردن تورسنگ ها میتوان استفاده کرد. استفاده از تورسنگ ها درقالب ها و اشکال مختلف امکان پذیر است که معمول ترین نوع کاربرد آن ها بصورت قفسه های مکعبی و استوانه ای است. این سازه ها ابتدا درمحل موردنظر قرارمیگیرند و سپس باسنگ یا مواددیگر پُرمیشوند. مشخص است که وزن سنگ هایی که با آن قالب ها پُرمیشوند، موجب استحکام سازه گابیونی میشود. امروزه استفاده از گابیون ها بدلیل دردسترس بودن موادسازنده، سهولت دراستفاده و قیمت مناسب، محبوبیت فراوانی یافته است.