تاسیسات
تاسیسات ساختمانی، به معنای استفاده مطلوب از کلیه امکانات تاسیساتی و مهندسی است که در آرامش و رفاه ساکنین نقش مهمی را ایفا می‌کند و اگر هریک، توسط مهندسین و متخصصین و براساس محاسبات دقیق و طبق اصول و استاندارد استفاده شوند، از اتلاف انرژی ساختمان جلوگیری می‌کنند . هوشمندسازی سیستم های تاسیساتی، افزایش راندمان سیستم ها و تجهیزات تاسیسات، کاهش مصرف انرژی، کاهش اشغال حجم مفیدسازه و استفاده مطلوب ازفضا، سهولت تعمیر و نگهداری، از دیگر مزیت های رعایت قواعد تاسیسات ساختمان می‌باشد.
تاسیسات ساختمان بطورکل به دو نوع مکانیکی و الکتریکی(برقی) تقسیم می‌شوند که هرکدام از زیرمجموعه ها و تجهیزات خاصی تشکیل شده است.
کارشناس تاسیسات
کارشناس تأسیسات باید فردی آموزش دیده، ماهر و مجرب باشد. افراد علاقمند به فعالیت‌های تاسیساتی، می‌توانند پس از گذراندن دوره‌های آموزشی فنی در زمینه طراحی، پیاده‌سازی، نصب و تعمیر تأسیسات بهداشتی، سرمایشی، گرمایشی، فاضلاب، گازرسانی و تهویه و طی نمودن دوره‌های کارآموزی، در ساختمان‌ها مشغول به کار شده و به ارائه خدمات بپردازند.
تأسیسات الکتریکی(برقی)
تاسیسات الکتریکی(برقی) ساختمان، تامین کننده برق لازم برای روشنایی، گرما، سایر تجهیزات داخلی ساختمان و لوازم برقی می‌باشد که شامل طراحی و اجرای سیم‌کشی برق و سیستم های روشنایی، تلفن، اعلام و اطفاء حریق، آنتن مرکزی و…میشود. برق ساختمان از شرکت برق تامین و بخش عمده آن به صورت جریان متناوب استفاده میشود. قطعات بزرگ از جریان مستقیم برق استفاده می‌کنند.
سیستم‌های برق در تاسیسات الکتریکی ساختمانی شامل: منبع تغذیه و توزیع - سیستم‌های اطلاعاتی و مخابراتی - سیستم‌های کنترل - سیستم‌های امنیتی و دسترسی - سیستم‌های تشخیص و زنگ خطر - روشنایی داخلی و خارجی
اجرای تاسیسات الکتریکی در ساختمان شامل: ایجاد شیار روی دیوار‌ها جهت نصب کلید‌ها، پریز‌ها و لوله‌های برق - سیم کشی و کابل کشی - نصب کلید و پریز - نصب تجهیزات و روشنایی‌ها
تاسیسات مکانیکی
تاسیسات مکانیکی به دودسته کلی، صنعتی(شامل فاضلاب و سیالات، سیستم آبرسانی و انتقال آب، تصفیه آب و فاضلاب، تولید انرژی از سیالات و…) و ساختمانی(تامین سرمایش و گرمایش، پمپاژ یا آبرسانی به طبقات بالای ساختمان، تهویه مناسب هوا، تامین آب گرم و سرد و...) تقسیم میشود.
تاسیسات مکانیکی ساختمان شامل بخش ها ی مختلفی هستند که عبارتند از:
- تاسیسات حرارتی(گرمایشی و سرمایشی)
- تاسیسات بهداشتی (آب و فاضلاب)
- تاسیسات گاز رسانی
- تاسیسات استخر(استخر، جکوزی، سونا)
- تاسیسات آتش نشانی ( اعلام حریق، اطفاء حریق)
- تاسیسات و تهویه مطبوع در بیمارستان ( تاسیسات گازهای طبی)
- تاسیسات سیستم های بخار
- طراحی و اجرا در تاسیسات پله برقی و آسانسور
- طراحی و اجرا در تاسیسات آبنما و فواره
درادامه به بررسی تجهیزات موردنیاز هرکدام ازتاسیسات مکانیکی نامبرده شده، می‌پردازیم.
تاسیسات حرارتی(گرمایشی و سرمایشی)
سیستم حرارتی ساختمان وظیفه دارد که محیط را دردمای مطلوب برای زندگی کردن، نگه دارد. درطراحی سیستم حرارتی تمامی موارد تاثیرگذار مانند اقلیم منطقه، معماری و نوع ساختمان، تعداد واحدها و … را بررسی می‌کنند. همچنین سیستم های کنترل هوا شامل سه جزءاصلی: منبع هوای گرم یا خنک، ابزار توزیع هوا(جهت گرم یا خنک کردن هوای اتاق ها) وکنترل جهت تنظیم ترموسستات میباشند.
- تجهیزات گرمایشی در تاسیسات ساختمان؛ از سیستم های گرمایشی می‌توان به انواع پکیج ها، رادیاتور، بویلر ودیگ، مشعل، انواع هیتر و آبگرمکن اشاره کرد، که هریک وظیفه تامین هوای گرم و مطلوب درفضا را به عهده دارند.
- تجهیزات سرمایشی در تاسیسات ساختمان؛ سیستم های سرمایشی مانند چیلر، اسپلیت مرکزی، داکت اسپلیت، کولر آبی، کولر گازی که هریک وظیفه تامین هوای خنک و مطلوب درفضا را به عهده دارند.
اجرای هریک از این سیستم ها در صنعت تاسیسات ساختمان، نیازمند کانال کشی و لوله کشی مناسب براساس نوع مصرف، ویژگی ها وکارایی هرکدام است.
تاسیسات بهداشتی (آب و فاضلاب)
دو سیستم جابجایی آب در ساختمان وجود دارد که به موازات هم عمل می‌کنند. یکی شبکه آب آشامیدنی و مصرفی را تامین می‌کند و دیگری مواد ضایعات جمع شده در لوله ها(همان فاضلاب) را خارج می‌کند. لوله‌کشی در تاسیسات بهداشتی باید قوی و بادوام باشد، که درنتیجه عمر تاسیسات ساختمانی نیز افزایش پیدا کند. برای لوله‌های آب از فولاد، مس، برنج، پلاستیک و سایر مواد غیرسمی و لوله‌های فاضلاب از آهن، فولاد، مس، سیمان و آزبست، و در اتصالات لوله ها از تله، سیفون یا آب بند برای جلوگیری از ورود فاضلاب به بخش های داخلی ساختمان استفاده کرد.
سیستم فرعی دیگری در حوزه آب و فاضلاب در ساختمان قرار دارد که هدفش تامین آب گرم مورد نیاز تجهیزات است و از دیگ بخار یا گرم کن استفاده می کند.
سیستم آبرسانی در تاسیسات ساختمان: آب شهری از تصفیه شهر بوسیله پمپ و لوله کشی به ساختمان ها، سپس بوسیله لوله کشی سرد و گرم، به داخل ساختمان و درفضاهایی از قبیل آشپزخانه، حمام و توالت و یا حیاط ساختمان، انشعاب می شود. لوله های بکار گرفته در این زمینه لازم است که از جنس و متریال خوب، همچنین قطر مناسب، با مصرف روزانه ساختمان انتخاب شوند. استفاده از پمپ با هد و دبی مناسب، برای افزایش فشارآب، در ساختمان های چندطبقه و افزایش انتقال وجابجایی آب بافشار و ارتفاع بیشتر است.
سیستم فاضلاب در تاسیسات ساختمان: سیستم دفع فاضلاب یا پساب تولیدشده آب مصرفی بهداشتی و صنعتی، که به چهار نوع فاضلاب خانگی، صنعتی، سطحی و حاصل از نشت آب تقسیم می شوند. لوله های استفاده شده در تاسیسات ساختمان، باتوجه به اصلی و فرعی بودن بر حسب کاربرد، بصورت افقی و عمودی، برای حمل فاضلاب سبک و سنگین، تخلیه آب باران، لوله های حاوی تمام فاضلاب وسایل بهداشتی و لوله های تهویه اجرا می شوند. جنس این لوله ها بطورمعمول از چدن، مس، پلاستیک و یا گالوانیزه میباشند.
تاسیسات گاز رسانی
امروزه اکثر سازه ها مجهز به سیستم گازرسانی در تاسیسات ساختمان می باشند. قوانین و مقررات سیستم گازرسانی، مسیر لوله‌کشی و انشعابات گاز در تاسیسات ساختمانی را شرکت گاز و سازمان نظام مهندسی تعیین می‌کنند و بعد از اجرا باید به تایید نهایی کارشناس اداره گاز برسند. اجزای تاسیسات گازرسانی شامل: علمک، رگولاتور، کنتورگاز، بست، شلنگ، شیر مصرف گاز، برچسب انرژی و شیرترموستات است.
تاسیسات استخر(استخر، جکوزی، سونا)
ساختار تاسیسات استخر عمدتا به 6 بخش اصلی تقسیم می شود که عبارتند از:
- مدارگردش آب (Circulation)
- آب‌نماوفواره(Water features)
- هیترها(Heaters)
- سیستم‌های اتوماتیک موادشیمیایی(Automated chemical systems)
- روشنایی(Lighting)
- سیستم کنترل(Control system).
تاسیسات آتش نشانی ( اعلام حریق، اطفاء حریق)
سیستم حفاظت ساختمان در برابر آتش سوزی را اطفای حریق می‌گویند. برای مقابله با آتش باید یک یا چند عامل اصلی منشور حریق یعنی هوا، ماده سوختنی، حرارت و واکنش های شیمیایی که منجر به ایجاد حریق می‌گردند را کنترل کرد. روش‌های اطفای حریق بستگی به نوع آتش دارد و به دوگروه دستی که توسط افراد یا آتش نشانان و بصورت دستی انجام میشود و اتوماتیک که بصورت خودکار و بدون حضور عوامل انسانی صورت می‌گیرد، تقسیم میشود.
اجزای سیستم اطفای حریق درساختمان ها طبق آیین‌نامه آتش‌نشانی شامل مخزن آب، پمپ آب، لوله‌کشی، اتصالات، و جعبه آب آتش‌نشانی درطبقات و پارکینگ‌ها، می‌شوند.
سیستم اطفا حریق در تاسیسات ساختمان: سیستم اطفای حریق طبق استانداردهای قوانین آتش نشانی توسط انجمن ملی حفاظت در مقابل آتش NFPA طراحی شده که برخی ازاین استانداردها عبارتند از : NFPA10 استاندارد کپسول های آتش نشانی قابل حمل - NFPA11 اطفای حریق با کف - NFPA12 اطفای حریق توسط دی اکسید کربن -NFPA13 نصب اسپرینکلرها - NFPA14 نصب هوزریل ها - NFPA70 آیین نامه ملی برق - NFPA78 قوانین محافظت درمقابل رعدوبرق می‌باشد.
تاسیسات و تهویه مطبوع در بیمارستان ( تاسیسات گازهای طبی)
تأسیسات و تهویه مطبوع در بیمارستان باید درکنار رعایت استانداردها، آسایش مراجعین را نیز درنظر گرفت. بر اساس استانداردهای بهداشتی، در بیمارستان‌ها جریان هوا باید از فضای استریل‌تر به سمت کمتر استریل باشد. بنابراین سیستم‌های تهویه مطبوع(گرمایش وسرمایش) باید با توجه به جهت جریان هوا، درمکان مناسب و بدرستی نصب شوند. ازجمله گازهای طبی بسیارمهم دربیمارستان ها، گاز اکسیژن، دی‌اکسید کربن، هوای فشرده و نیترواکساید هستند.
تأسیسات سیستم‌های بخار
برای عملکرد مناسب تأسیسات سیستم بخار باید اندازه لوله‌ها و شیرهای کنترل، تقلیل فشار و تله‌های بخار بدرستی انتخاب شوند.
تأسیسات پله‌برقی و آسانسور
معمولاً پله‌برقی در اماکنی نصب میشود که یا امکان استفاده از آسانسور وجود نداشته نباشد، یا آنکه حجم تردد بسیار بالاتر از ظرفیت آسانسور باشد. فرودگاه‌ها، مراکز خرید، مراکز اداری تجاری، ایستگاه‌های مترو و راه‌آهن، پل‌های عابرپیاده، و هتل‌ها، ازجمله مکان‌هایی هستند که معمولا به پله‌برقی مجهزند. اجزای تأسیسات پله برقی عبارتنداز پلتفرم‌های بالا و پایین که حفاظ در آن جای گرفته، موتور، پله‌ها، و گیربکس.
تأسیسات آبنما و فواره
تأسیسات آبنما و فواره برای ساختمان‌های ویلایی، اداری، تجاری، خانگی و لابی‌ها مورد استفاده قرار میگیرند. آب نماها انواع مختلفی دارند؛ مانند آب نمای طبیعی، دیواری و کلاسیک. تأسیسات آب‌نماها حتماً باید عایق‌کاری شوند.
برای مشاهده و بررسی محصولات شرکت محصولات ساختمانی نگارممتاز کویر یزدسازه، درحوزه تاسیسات ساختمانی، به قسمت محصولات سایت مراجعه نمایید.